Perceel Groest 16 - 18

1.1 Aanleiding

Op 9 juni 2014 is een aanvraag omgevingsvergunning ingediend voor het mogelijk maken van een restaurant op de locatie Groest 16-18 in het centrumgebied van Hilversum. Het bouwplan is opgenomen in Bijlage 1. Deze aanvraag past niet binnen de regels van het geldende bestemmingsplan. Alleen door af te wijken van het bestemmingsplan kan aan het plan worden meegewerkt. Er dient hiervoor een afweging plaats te vinden of sprake is van een wenselijke ontwikkeling die past binnen het beoordelingsaspect van een goede ruimtelijke ordening. In de voorliggende ruimtelijke onderbouwing vindt een integrale afweging plaats van alle ruimtelijk relevante gevolgen van de aanvraag.

Afbeelding 1. Ligging planlocatie in groter verband (Google)

1.2 Doelstelling

Voornemen

Het betreffende pand Groest 16-18 staat al geruime tijd leeg. Het is in principe een winkel-woonhuis en staat op de gemeentelijke monumentenlijst. Het voornemen is het pand inpandig te verbouwen ten behoeve van een restaurant-functie, waarbij de bestaande aanbouw aan de zuidzijde wordt vervangen door een ruime serre. Aan de achterzijde wordt een vluchttrap aangebracht.

Procedure

Het bouwplan/project is in strijd is met het geldende bestemmingsplan. Om het bouwplan toch te kunnen realiseren, is het doorlopen van een afzonderlijke planologische procedure noodzakelijk. Het betreft de zgn. uitgebreide voorbereidingsprocedure om af te wijken van het bestemmingsplan volgens artikel 2.12, eerste lid, onder a, onder 3° Wabo.

Voor deze procedure is het verplicht een 'goede ruimtelijke onderbouwing' aan te leveren. In de voorliggende ruimtelijke onderbouwing worden de relevante ruimtelijke aspecten en mogelijke invloeden van het project onderzocht en beoordeeld.

Ambitie initiatiefnemer

"Een nieuw horecaconcept in het centrum van Hilversum"

"Onze zoektocht was gericht op een pand met een 'dorpse' uitstraling en dat is precies wat dit pand heeft. Ons doel is het creëren van een horecagelegenheid met een unieke stadstuin, waar wij de bezoekers van Hilversum een stuk ontspanning, rust, gastvrijheid, cultuur en culinaire verrassing kunnen bieden. De tuin zal onze bezoekers het idee geven dat ze zich buiten de drukte van de stad bevinden, omgeven door mooie bomen en planten, in de tuin krijgen jonge opkomende kunstenaars de gelegenheid hun werk te tonen, op het gebied van toneel, voordrachten (schrijvers, dichters) en beeldende kunst, uiteraard kosteloos voor zowel de kunstenaars als onze gasten. In de tuin is er natuurlijk gelegenheid voor het nuttigen van koffie, thee, lunch en diner. In onze stadstuin is er ook gelegenheid om deel te nemen aan de buiten-barbeque. De tuin kan in overleg ook gebruikt worden door onze mede horecaondernemers!

De tuin zal plek bieden voor een gedeelte stadstuinbouw, met als doel het kweken van onze eigen kruiden en groenten, voor gebruik in onze eigen keuken. De eetgelegenheid in ons pand zal onze gasten hetzelfde kunnen bieden, met als toevoeging beeldende kunst van wisselende kunstenaars aan de muren en op tafel. Onze keuken zal zich grotendeels concentreren op biologische producten, die bij voorkeur geleverd zullen worden door lokale boeren, vissers en tuinders, wijnleveranciers en marktkooplui. Denk hierbij aan bijvoorbeeld boerenijs van de ijsboerderij uit Loosdrecht, vruchtensappen van Schulp uit Breukelen. Het streven is om in de toekomst ook te kunnen voorzien in het geven van kookseminars. Onze horecagelegenheid moet een ontmoetingsplaats zijn voor alle lagen uit de bevolking, om lekker te kunnen ontspannen, even weg te zijn uit de hectiek van het dagelijks leven en te genieten van eten,drinken, kunst en cultuur, een stukje dorpsgevoel midden in de stad. Op deze manier menen wij iets unieks te toevoegen aan de dynamiek die Hilversum als stad al heeft en geven wij het monumentale pand weer een kans en dus een zorg minder."

1.3 Leeswijzer

De toelichting is opgebouwd uit zes hoofdstukken. In het inleidende hoofdstuk is ingegaan op de aanleiding en doelstelling van het plan. In hoofdstuk 2 wordt aangegeven waar het plangebied ligt en wat de exacte plangrenzen zijn. In hoofdstuk 2 wordt ook aangegeven welke bestemmingsplannen voor het plangebied gelden. De hoofdstukken 3-5 vormen de kern van de toelichting. In hoofdstuk 3 worden de karakteristieken van het plangebied beschreven. Dit is een beschrijving van de bestaande situatie. Relevante beleidskaders van Rijk, provincie/regio/waterschap en gemeente staan centraal in hoofdstuk 4. De voorgestane ruimtelijke ontwikkelingen en bijbehorende facetten worden behandeld in hoofdstuk 5. Per planaspect wordt hierbij gemotiveerd aangegeven wat er komt. In hoofdstuk 6 wordt ingegaan op de economische en de maatschappelijke uitvoerbaarheid. Relevante achtergrondinformatie ten behoeve van de toelichting zijn als bijlagen opgenomen.

2.1 Begrenzing plangebied

De planlocatie omvat gronden en bebouwing van de percelen Groest 16-18 en Groest 20. Deze gronden zijn kadastraal bekend als gemeente Hilversum, sectie N, nummer 6252 en 7345, zie ook Bijlage 2.

Afbeelding 2. De kadastrale kaart van de planlocatie Groest 16-18 en 20

2.2 Vigerend bestemmingsplan

Het vigerende bestemmingsplan voor de planlocatie is 'Binnenstad 2013', vastgesteld 12 juni 2013.

Afbeelding 3. Uitsnede van de verbeelding van het bestemmingsplan 'Binnenstad 2013'

De gronden aan de Groestzijde hebben de bestemming 'Centrum' (artikel 5). Het achterste deel van het perceel heeft de bestemming 'Centrum - Randgebied - 1' (artikel 6). Op deze locatie is volgens beide bestemmingen horeca niet toegestaan. Het perceel ligt buiten het horecaconcentratiegebied. Een binnenplanse afwijking is niet mogelijk.

Daarnaast is de gebiedsaanduiding 'Waardevolle bebouwing' voor het perceel opgenomen vanwege de status van het pand als gemeentelijk monument. Volgens deze aanduiding is het niet toegestaan bestaande maten te wijzigen. Als de bestaande cultuurhistorische waarden niet worden aangetast en de monumentencommissie (i.c. de Commissie Welstand en Monumenten (CWM)) een positief advies heeft gegeven biedt het bestemmingsplan de mogelijkheid op dit punt af te wijken.

Hoewel het pand voornamelijk een interne verbouwing ondergaat, zal tevens de bestaande aanbouw worden vervangen door een serre. Dit betekent een vergroting van het oppervlak met ca. 20 m2. Tevens wordt aan de achterzijde een wenteltrap toegevoegd. Voor overschrijding van de toegestane hoogte kan volgens het bestemmingsplan worden afgeweken. Door situering van de trap aan de achterzijde wordt geen afbreuk gedaan aan de stedenbouwkundige karakteristieken van het stadshart.

De CWM heeft op 10 juli 2014 positief over het plan geadviseerd. Omdat bij de aanvraag geen detailtekeningen zijn gevoegd zal op verzoek van de commissie in de vergunning de volgende voorwaarde worden opgenomen: 'Minimaal zes weken voor de aanvangsdatum van de bouw dienen de detailtekeningen ter goedkeuring te worden ingediend. Met de bouw mag pas worden aangevangen nadat goedkeuring is verstrekt op deze detailtekeningen.'

Voor de te slopen delen ten behoeve van het plan zal in de vergunning als voorwaarde worden gesteld dat deze onder begeleiding van een deskundige inzake bouwhistorie moet plaatsvinden.

Het plan is planologisch gezien aanvaardbaar omdat een horecavoorziening op de Groest 16-18 tamelijk logisch is en iets toevoegt aan de locatie, nabij het centrum, nabij bioscopen en in een gebied waar detailhandel, kantoren of dienstverlening niet erg waarschijnlijk zijn. Het bijzondere pand leent zich ook voor een bijzondere invulling (zie 'ambitie ondernemer' in paragraaf 1.2), terwijl het nu al geruime tijd leeg staat. Vanuit horecabeleid is het mogelijk om mee te werken aan bijzondere initiatieven zoals voorliggende ontwikkeling. Het is een passende invulling voor de locatie en kan een nieuwe impuls geven aan dit deel van het centrumgebied en aan het pand op zichzelf (gemeentelijk monument). Deze activiteit voegt zich binnen de Structuurvisie Hilversum. De uitbreiding qua bebouwing is beperkt.

Voor de locatie is ook de dubbelbestemming 'Waarde – Archeologie – Oude Dorpskern – Hoog' (artikel 41) van toepassing. Op grond van dit artikel is het niet toegestaan ingrepen te doen (bouwen of graven) die van meer dan 25 m2 bedragen en dieper dan 0,30 m reiken, zonder dat archeologisch advies is uitgebracht dat archeologische waarden door de ingreep niet worden aangetast. Aangezien de uitbreiding kleiner is dan 25 m2 is archeologisch onderzoek niet nodig.

Tenslotte is de dubbelbestemming 'Waarde – Stedenbouwkundige karakteristiek – Stadshart' (artikel 48) van toepassing voor de gronden waar het pand Groest 16018 is gesitueerd. Dit artikel geeft aan dat de gronden medebestemd zijn voor het behoud en herstel en realisatie van de stedenbouwkundige karakteristieken behorende bij het 'Stadshart', zoals beschreven in de bijlage 1: 'Stedenbouwkundige karakteristieken'. Relevante uitgangspunten hierbij zijn:

'Het beleid is er op gericht de aanwezige karakteristiek met een grotendeels pandsgewijze bebouwing te behouden en zo mogelijk te versterken'

en:

'Aan de Groest dienen de grote diversiteit en de contrasten tussen de bebouwing te worden gehandhaafd of versterkt'

Aangezien met het plan het bestaande pand intern wordt verbouwd en voorziet in de vervangende nieuwbouw van een bestaande aanbouw met een vergroting in oppervlak van ca. 20 m2, is de conclusie dat voldaan blijft worden aan de beschreven stedenbouwkundige karakteristieken.

3.1 Ruimtelijke structuur

Historie en stedenbouwkundige structuur

De planlocatie is gelegen in de binnenstad van Hilversum, waarbinnen onderscheid kan worden gemaakt in 'Stadshart', 'Veranderend Dorp', 'Stad' en 'Dorp' (ontwerp-Welstandsnota Hilversum 2013).

De samenhang en opbouw worden als volgt beschreven:

"De binnenstad heeft een grote diversiteit in stijl, maat, schaal en structuur. Naast grootschalige bebouwing, grotere en kleinere complexen is de bebouwing overwegend pandsgewijs gebouwd met een verticale geleding. De basis van de structuur van de binnenstad is een spinneweb-achtig stratenpatroon met een afwisselende bebouwing.

Het stratenpatroon is gebaseerd op de gekromde oude schaapsdriften die van Kerkbrink en Groest naar de heidevelden liepen. Voorbeelden hiervan zijn de 's-Gravelandseweg, de Herenstraat - Veerstraat, Kerkstraat en de Havenstraat. In de jaren '70 hebben er grootschalige doorbraken in de historische structuur plaatsgevonden, zoals bijvoorbeeld Schapenkamp, Hilvertshof en Prins Bernhardstraat. Hierna zijn verspreid door de binnenstad op verscheidene plaatsen grootschalige complexen en gebouwen gerealiseerd, zoals de Hilvertshof, de parkeergarage en het kantorencomplex aan het Noordse Bosje, het voormalige GAK-kantoor, wooncomplex Langestraat, bankgebouwen aan de 's-Gravelandseweg en de Oude Torenstraat, Silverpoint en later de Stations(kantoor)gebouwen en de woontorens Entrada.

De huidige binnenstad wordt gekenmerkt door fragmenten uit verschillende ontwikkelingsstadia en is daarmee geen harmonieus en samenhangend geheel. De binnenstad kent een grote diversiteit in stijl, maat, schaal en structuur. De kracht is dat er geen nivellering heeft plaatsgevonden, maar dat er te onderscheiden deelgebieden zijn: dorp en stad.

De huidige hoofdstructuur van de binnenstad wordt gevormd door het kernwinkelgebied: de Kerkstraat en de Groest met zijn sterke bomenstructuur en terrasfuncties. Aan de uiteinden bevinden zich drie belangrijke openbare ruimten met ieder zijn eigen functie en karakteristiek: de Kerkbrink, het Marktplein (Langgewenst) en het Stationsplein.

De twee assen, de Groest en de Kerkstraat, zijn de dragers van het kernwinkelgebied. De vier pleinen hebben ieder een eigen sfeer. Daar omheen bevindt zich een overgangsgebied met smalle straten en zowel oude kleinschalige dorpsachtige bebouwing als grootschalige complexen. Dit gebied wordt aan de noordoost- en zuidkant begrensd door grootschalige gebouwen en complexen en een grotere openbare ruimte.

De planlocatie in groter verband

De planlocatie is onderdeel van het stedelijk blok dat omgeven wordt door de Groest - Naarderstraat, Melkpad - Bussumerstraat en de Nieuwe Doelenstraat.

Afbeelding 4. De planlocatie in het stedelijke weefsel van de binnenstad van Hilversum (Google)

Het betreffende stedelijke blok heeft min of meer gesloten bebouwingswanden, grotendeels met individuele panden, waaronder de situatie op de planlocatie, deels met aaneengesloten bebouwing (hoek Nieuwe Doelenstraat – Bussumerstraat). In de directe samenhang met dit stedelijke blok is geen sprake van een karakteristieke of anderszins behoudenswaardige groenstructuur. Wel is de Groest aangegeven als belangrijke zichtas richting het plein 'Langewenst'. De planlocatie op zichzelf speelt daarbij geen rol.

Afbeelding 5. Het plangebied op de stedenbouwkundige kaart met kenmerkende gebieden en structuren (fragment uit 'Structuurvisie Hilversum 2030') (de getallen geven de hoogbouwlocaties in meters aan)

De planlocatie op zichzelf

Op de planlocatie staat een vrijstaand pand met een bijbehorend erf dat grotendeels is verhard met enkele plantvakken en groen. Op het achterste deel van het terrein ligt een betonplaat.

Het pand bestaat uit één bouwlaag met een (bruikbare) kapverdieping. Aan de voorzijde is sprake van een tuitgevel met de bij de winkelfunctie behorende karakteristieke gevelopening. Aan de rechterzijgevel is de entree van het woongedeelte met daarnaast een aangebouwde serre.

Afbeelding 6. De planlocatie op zichzelf

In de bestaande situatie is naast nr. 16 een toegangshek naar het erf, met gelegenheid voor het parkeren van enkele auto's.

Afbeelding 7. Impressie bestaande situatie

Afbeelding 8. Impressie bestaande situatie

Afbeelding 9. Impressie bestaande situatie

Afbeelding 10. Impressie bestaande situatie

Groenstructuur

Het groen bestaat hoofdzakelijk uit enkele gebruikelijke planten, struiken en enkele klein blijvende bomen. Er kan niet gesproken worden over een kenmerkende groenstructuur, noch van de aanwezigheid van bijzondere, al dan niet beschermingswaardige flora en fauna.

Naast de noordgevel staan - zeer dicht op de gevel - twee hogere bomen, die een potentieel gevaar betekenen voor het stabiliteit van het pand. Voor een van deze bomen is op 20 mei 2014 kapvergunning verleend inclusief herplantplicht. Voor de andere boom dient nog een kapvergunning te worden aangevraagd die op grond van het gemeentelijke velbeleid kan worden verleend.

3.2 Wonen en werken

Het pand is in principe een winkel-woonhuis, maar de Groest 16-18 staat al geruime tijd leeg.

3.3 Verkeer

In Hilversum wordt gestreefd naar het inrichten van wegen volgens de principes van Duurzaam Veilig. Concreet betekent dit dat alle wegen in Hilversum zijn gecategoriseerd als gebiedsontsluitingswegen en erftoegangswegen. De Groest ter hoogte van de planlocatie is onderdeel van de centrumring en is daarmee en gebiedsontsluitingsweg. Op deze wegen is de verkeersfunctie belangrijker dan de verblijfsfunctie en geldt een wettelijke snelheid van maximaal 50 km/uur. De kruispunten maken uitwisseling van verkeer mogelijk met wegen van een lagere orde.

Parkeren

In de binnenstad geldt het regime van betaald parkeren. In het centrum zijn betaalde parkeerplaatsen op maaiveld, parkeergelegenheid op eigen terrein en vijf parkeergarages (met in totaal ruim 2.100 parkeerplaatsen) aanwezig. De parkeergarages zijn rechtstreeks vanaf de centrumring bereikbaar. De bezoeker van de binnenstad wordt met een dynamisch verwijssysteem naar vrije plaatsen in de garages geholpen.

Openbaar vervoer

Vlakbij de planlocatie ligt NS-station Hilversum CS met een busstation. Het stationsgebied is een regionaal openbaar vervoersknooppunt.

Langzaam verkeer

Naast de planlocatie ligt een vrijliggend fietspad. In de binnenstad en bij station Hilversum CS aan de Schapenkamp zijn fietsparkeerplaatsen op maaiveld aanwezig. Onder station Hilversum is een bewaakte fietsenstalling gevestigd.

Een deel van het centrum (o.a. Kerkstraat, Zeedijk) is aangewezen als voetgangersgebied. Op de Groest en de Kerkbrink gebruiken voetgangers en fietsers samen de buitenruimte (Shared Space).

3.4 Duurzaamheid en leefbaarheid

3.5 Cultuurhistorische waarden

3.6 Bodem en watersysteem

3.7 Kabels en leidingen

In het plangebied zijn geen planologisch relevante kabels of leidingen gelegen.

3.8 Externe veiligheid

(Voor de tekst van deze paragraaf is gekeken naar paragraaf 3.9 de toelichting van bestemmingsplan 'Binnenstad 2013'. Ten behoeve van het initiatief kan voor het aspect externe veiligheid bij deze paragraaf worden aangesloten.)

Externe veiligheid gaat over het beheersen van de risico's voor de omgeving bij gebruik, opslag en vervoer van gevaarlijke stoffen als vuurwerk, lpg en munitie over weg, water en spoor en door buisleidingen. Ook de risico's van het gebruik van luchthavens valt onder externe veiligheid. VROM coördineert het overheidsbeleid voor externe veiligheid. Van de ramptypes die verband houden met externe veiligheid zijn met name ongevallen met brandbare/explosieve of giftige stoffen van belang. Deze ongevallen kunnen nader worden onderscheiden in ongevallen met betrekking tot:

• 1. inrichtingen;
• 2. vervoer gevaarlijke stoffen door buisleidingen;
• 3. vervoer gevaarlijke stoffen over weg, water of spoor.

Wettelijk kader

Het beleid ten aanzien van externe veiligheid is voor een groot deel ingevuld door landelijke wet- en regelgeving. De belangrijkste onderdelen die het wettelijk kader voor externe veiligheid bepalen, zijn:

• het Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi): hierin zijn de normen vastgelegd die het bevoegd gezag in de ruimtelijke ordening en in de vergunningverlening moet hanteren met betrekking tot bedrijven die werken met gevaarlijke stoffen. Het besluit heeft als doel burgers een minimum beschermingsniveau te bieden tegen een ongeval met gevaarlijke stoffen.
• het Besluit risico's zware ongevallen (Brzo): dit besluit stelt eisen aan de meest risicovolle bedrijven in Nederland ten aanzien van de preventie en de beheersing van de gevaren van zware ongevallen waarbij gevaarlijke stoffen betrokken zijn.

De wet- en regelgeving op het gebied van het transport van gevaarlijke stoffen is op dit moment volop in ontwikkeling. Vanwege de invoering van het Basisnet (Weg, Spoor en Water) zal de Wet vervoer gevaarlijke stoffen worden aangepast. Daarnaast zal het Besluit transportroutes externe veiligheid (Btev) worden ingevoerd, waarin de normen zijn vastgelegd die het bevoegd gezag in de ruimtelijke ordening moet hanteren vanwege het Basisnet. Verder is per 1 januari 2011 het Besluit externe veiligheid buisleidingen (Bevb) in werking getreden. Hierin zijn de normen vastgelegd die het bevoegd gezag in de ruimtelijke ordening moet hanteren vanwege het transport van gevaarlijke stoffen via buisleidingen.

Onderzoek, risico´s en verantwoordingsplicht

Uit het rapport 'Onderzoek externe veiligheid Hilversum Binnenstad, Risico-inventarisatie en kwantitatieve risicoanalyse spoorlijn' (zie hiervoor Bijlage 5 Externe veiligheid risicoanalyse bestemmingsplan 'Binnenstad 2013') is gebleken dat het groepsrisico van de spoorlijn Amsterdam - Amersfoort ter hoogte van het plangebied van 'Binnenstad 2013' boven de oriëntatiewaarde ligt, uitgaande van de beleidsvrije marktprognose van ProRail uit 2007.

Omdat in het kader van bestemmingsplan 'Binnenstad 2013' de orientatiewaarde van het groepsrisico werd overschreden is de verantwoordingsplicht ingevuld voor deze risicobron in dat bestemmingsplan. In de verantwoordingsplicht komt een aantal keuzes en aandachtspunten naar voren, gericht op het zoveel mogelijk beperken van het groepsrisico voor het plangebied van 'Binnenstad 2013'.

De elementen voor de verantwoording zijn weergegeven in het bijbehorende rapport 'Externe veiligheid Binnenstad Hilversum, Elementen ter verantwoording van het groepsrisico' (zie hiervoor Bijlage 6 Externe veiligheid verantwoording, bestemmingsplan 'Binnenstad 2013'). Ondanks de voorgestelde maatregelen ter verhoging van de veiligheid kunnen risico's nooit volledig weggenomen worden. Ook na het nemen van veiligheidsverhogende maatregelen zal een restrisico blijven bestaan.

Het gemeentebestuur van Hilversum is gekend in de risico's en onderschrijft het belang van het risico- en effectreducerende maatregelen, waar dat mogelijk is. Het bestuur is zich bewust van de resterende risico's, maar acht deze voor de bevolking verantwoord, mede gezien het feit dat het hier gaat om een relatief kleine wijziging die betrekking heeft op een pand.

Deze keuzes en aandachtspunten in verband met de verantwoordingsplicht worden hieronder benoemd.

Hoogte van het groepsrisico

Het groepsrisico van de spoorlijn Amsterdam - Amersfoort is in het kader van de bestemmingsplanherziening 'Binnenstad 2013' gelegen boven de oriëntatiewaarde. Het groepsrisico zal niet of nauwelijks toenemen als gevolg van het ruimtelijke besluit (i.c. het verlenen van de omgevingsvergunning), omdat de planloactie op relatief grote afstand van deze spoorlijn is gelegen. Met de nieuwe Wet basisnet zal er minder vervoer van gevaarlijke stoffen door Hilversum gaan plaatsvinden.

Bronmaatregelen

Bronmaatregelen zijn niet te treffen in het kader van onderhavige ruimtelijke procedure en worden door de gemeente om die reden dan ook niet nader beschouwd. In het kader van 'Binnenstad 2013' is uit navraag bij ProRail gebleken dat in het kader van het Basisnet het spoor bij Hilversum niet verandert, maar wel wordt rondom het emplacement Hilversum extra ATBvv (Automatisch TreinBeveiligingssysteem verbeterde versie) aangelegd. Deze maatregel wordt naar verwachting in 2013 gerealiseerd, zodat voor de gehele plantermijn deze maatregel is meegenomen.

Maatregelen in ruimtelijk besluit

Vanwege de kleinschaligheid van het initiatief is het praktisch onmogelijk om te schuiven met de aanwezige ruimtelijke elementen.

Bestrijdbaarheid

Vanwege de relatief grote afstand tussen de planlocatie en de spoorlijn zal verdre geen aandacht worden besteed aan bestrijding bij de spoorlijn zelf.

De Veiligheidsregio heeft i.k.v. bestemmingsplan 'Binnenstad 2013' aangegeven dat: 'Op basis van de nieuwe handreiking van de NVBR zal er regionaal beleid voor bluswater worden opgesteld voor de gehele regio. Op basis van dit beleid zal gekeken worden of er voldoende bluswater beschikbaar is binnen de plangebieden. Op dit moment is in ieder geval de primaire bluswatervoorziening op orde.'

Opkomsttijden en aanrijdroutes: De opkomsttijd is de tijd die de brandweer nodig heeft vanaf de melding tot het ter plaatse komen bij een incident. In de Handleiding bluswatervoorziening en bereikbaarheid zijn normen voor maximale opkomsttijden gesteld. De brandweerpost in Hilversum is gevestigd aan de Kamerlingh Onnesweg en vanaf deze post is het mogelijk om binnen 8 minuten bij de planlocatie te arriveren.

Zelfredzaamheid

Vluchtwegen/ vluchtmogelijkheden: er zijn voldoende vluchtwegen die uit de planlocatie leiden. Met het plan wordt tevens aan de buitenkant een trap aan de achterzijde van het pand gerealiseerd.

Bij nieuwe bouwwerken is sprake van een goede bescherming tegen het binnendringen van toxisch gas. Voor nieuwe gebouwen die voorzien zijn van een luchtbehandelinginstallatie wordt geadviseerd dit systeem met één druk op de knop -zo mogelijk centraal- uitschakelbaar te maken. Dit kan met behulp van een private overeenkomst worden geborgd.

Geadviseerd wordt om bij nieuwbouw met de ontwikkelende partij afspraken te maken over eventuele risicoreducerende maatregelen. Voor nader inzicht over de (kosten)effectiviteit van bouwkundige maatregelen wordt verwezen naar de 'Catalogus Bouwkundige Maatregelen' (Oranjewoud, 2010). Maatregelen kunnen niet worden afgedwongen via dit ruimtelijk besluit.

Het gebruik van een W.A.S. (waarschuwing- en alarmeringsysteem) moet personen waarschuwen om personen te laten schuilen. De binnenstad is met dit systeem volledig afgedekt.

Toekomstige maatregelen

In de nabije toekomst zullen de uitgangspunten van het Basisnet Spoor in de wetgeving geïmplementeerd worden. Dit betekent dat het groepsrisico af zal nemen voor de spoorlijn Amsterdam - Amersfoort, aangezien de transportintensiteiten op dit traject omlaag gaan. De in het Basisnet vastgelegde maatregelen brengen het groepsrisico tot onder de oriëntatiewaarde.

4.1 Rijk

4.2 Provincie

4.3 Gemeente

5.1 Ruimtelijke structuur

Met het bouwplan wordt het bestaande pand gehandhaafd. Er vindt slechts een bescheiden vergroting plaats door uitbreiding van de bestaande serre (met ca. 20 m2) en het toevoegen van een vluchttrap. De bestaande ruimtelijke structuur wijzigt niet. Sprake is slechts van een functiewijziging van een winkel met wonen in een restaurant. Het bijbehorende erf wordt ingericht als 'stadstuin' / terras.

Het verbouwplan

Met behoud van belangrijke delen van de hoofdstructuur van het gemeentelijke monument wordt de begane grond ingericht als restaurant. De toegangsdeur van de voormalige winkel wordt de hoofdentree van het restaurant en het winkelgedeelte als 'intieme huiskamer' met 16 zitplaatsen.

De voormalige garage laat zich goed inrichten tot keuken en in het 'tussengebied' komen een bar en tenminste 12 zitplaatsen. De bestaande serre wordt vervangen door een grotere serre met tenminste 20 zitplaatsen. Vanuit de serre wordt de stadstuin/terras bereikt. Een groot gedeelte van de gevel kan worden geopend.

In de kapverdieping blijft de bestaande bouwstructuur geheel gehandhaafd, waarbij de bestaande ruimte worden benut voor kantoor (straatzijde), opslag en kleedruimte, de complete natte cel en een kantine voor het personeel (tuinzijde), al waar tevens de noodzakelijk vluchtweg komt in de vorm van een buitentrap. Zie voor het bouwplan de onderstaande afbeeldingen 12 tot en met 17 en Bijlage 1.

Afbeelding 12. De inrichting van de begane grond met behoud van belangrijke delen van de bouwstructuur 

Afbeelding 13. Het aanzicht met de vergrote serre

De bestaande gevelopeningen blijven gehandhaafd, met dien verstande dat door het vergroten van de serre de voormalige voordeur van de woning een binnendeur wordt en de ramen in de voormalige serre eveneens binnen-elementen worden.

De materialisatie en toegepaste kleuren blijven als bestaand, zij het waar nodig opgewaardeerd.

Afbeelding 14. De herinrichting van de kapverdieping met behoud van de bestaande bouwstructuur

Afbeelding 15. De bestaande noordgevel geheel behouden

Afbeelding 16. Het nieuwe aanzicht van de straatgevel

Afbeelding 17. Het nieuwe aanzicht van de tuingevel

Groen / Inrichting van het bijbehorend erf

Het bijbehorende erf is gedeeltelijk verhard en gedeeltelijk ingericht als siertuin, zonder structureel groen en zonder bijzondere planten en bomen. De leibomen bij de achtergevel zullen worden behouden, de overige (kleine) bomen worden gekapt. Er komt daarvoor in de plaats een tuinplan voor de stadstuin.

Bij de herinrichting van het erf zal een nieuwe (hogere) kwaliteit het uitgangspunt zijn.

5.2 Wonen en werken

De woon-winkelfunctie van het bestaande pand vervalt en wordt vervangen door een horeca functie in de vorm van een restaurant met een erf ingericht als stadstuin/terras.

5.3 Verkeer

De planlocatie is een afzonderlijk perceel gelegen aan de Groest. Op de locatie vindt geen verkeer plaats en er is geen verkeersontsluiting noodzakelijk. Aan de overzijde van de straat zijn de nodige voorzieningen voor fietsen beschikbaar. Met betrekking tot de voetgangers kan worden vastgesteld, dat de nieuwe situatie niet zal afwijken van de bestaande situatie. De voor de voetganger beschikbare trottoirruimte blijft gelijk. De terrasfunctie zal geheel op eigen terrein worden opgelost.

Op grond van het gemeentelijke parkeerbeleid dient een ruimtelijk plan te voorzien in voldoende parkeergelegenheid op eigen terrein. In de bestaande situatie (winkel-woonhuis) is de parkeereis plusminus 2,5 parkeerplekken. Op grond van de gemeentelijke 'Beleidsregels Parkeernormen Hilversum 2009' blijkt dat voor het wijzigen van het gebruik van het pand naar restaurant een parkeereis geldt van ongeveer 14,5 parkeerplaatsen. Dit betekent dat per saldo de parkeervraag met 12 parkeerplekken toeneemt. Hierin kan niet op eigen terrein worden voorzien. Het beleid biedt de mogelijkheid ontheffing te verlenen van de parkeereis. Hierbij is afgewogen dat het initiatief het vestigen van een restaurant in de binnenstad betreft. Het restaurant is in dit geval een centrumfunctie. Voor dergelijke functies zijn voldoende parkeermogelijkheden beschikbaar in de openbare parkeergarages. Daarnaast krijgt met het plan een al jarenlang leegstaand monumentaal pand weer een passende functie. Als wordt vastgehouden aan de parkeereis dan is een nieuwe invulling welhaast onmogelijk en weinig realistisch. Er wordt daarom in dit geval ontheffing verleend van de parkeereis.

Overigens sluit het verlenen van ontheffing ingeval van een herontwikkeling ook aan bij de 'Structuurvisie Hilversum 2030' waarin het centrum is benoemd als één van de dynamische gebieden. De 'Structuurvisie' geeft daarbij de contouren weer voor een visie op het centrum die nog verder moet worden uitgewerkt. Onder andere de volgende hoofdlijn is in de 'Structuurvisie' opgenomen:

'Bij herbestemming en herontwikkeling van locaties in het centrum is de verplichting vervallen om altijd parkeerplaatsen op de locatie zelf te maken. De parkeergarages in het centrum worden behalve voor bezoekers ook voor werknemers- en bewonersparkeren gebruikt. Bezoekers van het centrum van Hilversum ervaren in 2030 de openbare ruimte als groen. De pleinen in het centrum en de parken daaromheen zijn levendige plekken, die uitnodigen voor ontmoeting en verblijf.'

5.4 Duurzaamheid

Duurzaam bouwen staat voor het ontwikkelen en beheren van de gebouwde omgeving met respect voor mens en milieu, en is daarmee een integraal onderdeel van de kwaliteit van de gebouwde omgeving. Dit betekent dat de gezondheids- en milieuaspecten in alle fasen van de inrichting van de gebouwde omgeving, de bouw en het gebruik (inclusief sloop) betrokken dienen te worden. Hierbij wordt gestreefd naar een duurzame (stedelijke) ontwikkeling die leidt tot een extensiever energieverbruik / lage milieubelasting, integraal ketenbeheer en behoud en versterking van de kwaliteit van de gebouwde omgeving (ruimtelijke kwaliteit). Duurzaam bouwen betekent ook dat de gerealiseerde kwaliteit in de toekomst wordt gehandhaafd, zodat ook toekomstige generaties daarin delen.

Energiebesparing vormt bij duurzaam bouwen een belangrijk item. Hierbij kan gedacht worden aan compacte bouwvormen, gunstige lichttoetreding en zongerichte verkaveling. Ook waterbesparing is een belangrijk aspect. Het installeren van waterbesparende voorzieningen is hiervan een voorbeeld.

Voor ruimtelijke plannen geldt de verplichting tot het maken van een 'waterparagraaf' (zie paragraaf 3.6.2). De ruimtelijke onderbouwing van dit plan zal in het kader van het vooroverleg aan de waterbeheerder (waternet) worden toegezonden voor een wateradvies. Hieruit worden overigens geen waterhuishoudkundige bezwaren verwacht omdat het een beperkte ingreep betreft: het bestaande pand (gemeentelijk monument) blijft gehandhaafd, met dien verstande dat met name de begane grond intern wordt verbouwd en een bestaande serre wordt vervangen door een iets grotere versie (van ca. 20 m2). Met het behoud van het pand worden de bestaande materiaal- en kleurtoepassingen gerespecteerd. Vervangende en/of toegevoegde materialen zullen niet uitlogen en dus geen verontreiniging van het bodemwater veroorzaken.

Het pand Groest 16-18 staat nu leeg. Zonder een gezond gebruik zal de bouwtechnische staat van het pand nog verder achteruitgaan. Een nieuwe functie met de kans op een duurzaam gebruik en een gezonde exploitatie zal de kans op behoud van het pand vergroten.

Duurzame verstedelijking

In de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) is de ‘Ladder voor duurzame stedelijk ontwikkeling’ geïntroduceerd, zie http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2012/12/03/handreiking-bij-de-ladder-voorduurzame-verstedelijking.html. De ladder is per 1 oktober 2012 als procesvereiste opgenomen in het Besluit ruimtelijke ordening (Bro). Om zorgvuldig ruimtegebruik te stimuleren moeten gemeenten (en provincies) sinds deze datum de benutting van ruimte motiveren in alle categorieën ruimtelijke besluiten. Doel van de ladder voor duurzame verstedelijking is een goede ruimtelijke ordening door een optimale benutting van de ruimte in stedelijke gebieden. Het Rijk wil met de introductie van de ladder vraaggerichte programmering bevorderen. De ladder beoogt een zorgvuldige afweging en transparante besluitvorming bij alle ruimtelijke en infrastructurele besluiten.

Overheden dienen nieuwe stedelijke ontwikkeling te motiveren met de drie opeenvolgende stappen. De stappen bewerkstelligen dat de wens om een nieuwe stedelijke ontwikkeling mogelijk te maken, nadrukkelijk wordt gemotiveerd en afgewogen met oog voor (1) de ruimtevraag, (2) de beschikbare ruimte en (3) de ontwikkeling van de omgeving waarin het gebied ligt. De stappen schrijven geen vooraf bepaald resultaat voor, omdat het optimale resultaat moet worden beoordeeld door het bevoegd gezag dat de regionale en lokale omstandigheden kent. Dit gezag draagt de verantwoordelijkheid voor de ruimtelijke afweging over die ontwikkeling.

Het voorliggende initiatief betekent een nieuwe invulling van een bestaand pand, inclusief een kleine uitbreiding van bebouwing. Dit is juist een uitstekend voorbeeld van zorgvuldig ruimtegebruik en dat betekent dat de stappen van de ladder geen verdere beschrijving behoeven.

5.5 Cultuurhistorische waarden

5.6 Bodem

Ruimtelijke plannen moeten voorzien in het realiseren én behouden van een duurzame bodemkwaliteit. Bodem die schoon is, moet schoon blijven en er moet op een juiste manier worden omgegaan met aanwezige verontreinigingen. In geval van gebieden met verontreiniging dient de chemische bodemkwaliteit en het gebruik op elkaar afgestemd te worden. De bodem hoeft daarvoor niet in alle gevallen te worden schoongemaakt, maar wordt dan alleen geschikt gemaakt voor de huidige of toekomstige functie.

Wanneer er op een willekeurige locatie (her)ontwikkeling gaat plaatsvinden, dient er onderzoek gedaan te worden naar de kwaliteit van de bodem van de betreffende locatie. Hierbij dienen de op dat moment geldende landelijke normen te worden gehanteerd. Deze normen waarborgen onder andere dat bij (her)ontwikkeling op een locatie altijd de provincie en de gemeente worden geraadpleegd voor bodeminformatie. Omdat de gemeente heeft besloten (nog) geen nieuwe bodemkwaliteitskaart op te stellen zal de actuele bodemkwaliteit in de meeste gevallen bepaald moeten worden door het uitvoeren van een (verkennend) bodemonderzoek.

In het kader van bodemverontreiniging is door 'Tauw' een historisch onderzoek gedaan voor Groest 16, zie Bijlage 4. De conclusie van het onderzoek is dat op de locatie geen potentiële bronnen van bodemverontreiniging zijn aangetroffen en dat er geen nader onderzoek noodzakelijk is.

5.7 Kabels en leidingen

Voor de nieuwe functie zal gebruik gemaakt worden van de bestaande leidingen en het bestaande rioolsysteem.

5.8 Externe veiligheid

Voor wat betreft het aspect 'externe veiligheid' wordt verwezen naar de verantwoording van het groepsrisico in het bestemmingsplan 'Binnenstad 2013', omdat het initiatief een relatief kleine ontwikkeling betreft met weinig tot geen impact voor het aspect externe veiligheid. In Bijlage 5 is daarom integraal 'paragraaf 5.8 Veiligheid' van bestemmingsplan 'Binnenstad 2013' opgenomen.

De planlocatie is op een relatief grote afstand gelegen van de risicobron de spoorlijn Amsterdam – Amersfoort. Het groepsrisico zal om die reden dan ook niet of nauwelijks toenemen. Met de nieuwe Wet basisnet zal tevens minder vervoer van gevaarlijke stoffen door Hilversum gaan plaatsvinden.

6.1 Economische uitvoerbaarheid

Met de inwerkingtreding van de Wet ruimtelijk ordening (per 1 juli 2008) beschikt de gemeente over meer mogelijkheden voor kostenverhaal op particuliere ontwikkelaars in een plangebied. Zijn de kosten van de ontwikkeling niet op een andere manier verzekerd (bijvoorbeeld door het sluiten van overeenkomsten met grondeigenaren over de kosten van de ontwikkeling) dan kan de gemeente een exploitatieplan vaststellen, waarin die kosten worden benoemd. Het exploitatieplan loopt dan mee met de procedure van het bestemmingsplan.

Daarmee wordt een exploitatieplan mede een toetsingsgrond bij omgevingsvergunningen. De gemeenteraad kan evenwel bij vaststelling van het bestemmingsplan besluiten om géén exploitatieplan vast te stellen. Dat kan de raad alleen doen, indien de kosten dus op een andere wijze zijn verzekerd en er verder geen extra eisen aan locaties hoeven te worden gesteld.

Ten aanzien van dit plan

Het onderhavige bouwplan betreft een particulier initiatief. De kosten van de verbouw van het pand en de inrichting van het terrein zijn geheel voor rekening van de initiatiefnemer(s). Met betrekking tot het planschade-risico zal tussen gemeente en initiatiefnemer(s) een (standaard) overeenkomst worden gesloten.

6.2 Maatschappelijke uitvoerbaarheid

De initiatiefnemer heeft op verzoek van de gemeente omwonenden geïnformeerd en heeft daartoe informatiebijeenkomsten gehouden. Op 24 maart 2014 en 23 april 2014 zijn bijeenkomsten georganiseerd voor respectievelijk omwonenden en voor vertegenwoordigers van bedrijven.

De bijeenkomst voor ondernemers is door één horeca-ondernemer bezocht, die de plannen met belangstelling én enthousiasme heeft begroet. In Bijlage 6 is de lijst van benaderde ondernemers opgenomen.

De uitnodiging voor de inloopavond voor omwonenden is voor bewoners in de omgeving van de planlocatie geen aanleiding geweest de bijeenkomst te bezoeken. In Bijlage 7 is de lijst van uitgenodigde omwonenden opgenomen.

6.3 Beoordeling

In voorliggende ruimtelijke onderbouwing is gemotiveerd aangegeven dat het initiatief past binnen het beoordelingsaspect van een goede ruimtelijke ordening. In de ruimtelijke onderbouwing heeft een integrale afweging plaatsgevonden van alle ruimtelijk relevante gevolgen van deze aanvraag. De aanvraag en de gevolgen integraal afwegende, is de conclusie dat sprake is van een stedenbouwkundig wenselijke ontwikkeling die past binnen een goede ruimtelijke ordening.